De mountainbike ontstond laat jaren 70 in de Verenigde Staten.
Op special geprepareerde cruiser-bicycles denderden wat hippe jongelui de heuvels af in Marin County,Californië.
Deze race was genaamd de ‘Repack’. Het ging er best fanatiek aan toe. Zoals wel vaker in de wereldgeschiedenis drijft competitie tot innovatie. Het was Gary Fisher die op een dag op het lumineuze idee kwam om een achterderailleur op zijn cruiser te monteren. Zo kon er onderweg geschakeld worden …En men kon vanaf nu ook omhoog rijden! De mountainbike was geboren. Aardige wetenswaardigheid in dit kader is dat ‘Mountainbike’ aanvankelijk een merk was en niet een typologie. Zoals men terreinauto’s van om het even elk merk ook wel een ‘jeep’ poogt te noemen.
Andere invloedrijke pioniers aan de oostkust waren: Joe Breeze, Tom Ritchey en Charlie Cunningham. Aan de andere kant van de VS, aan de westkust, had men dit alles gade geslagen. De westkust lag er qua terrein geheel anders bij dan de oostkust. De mountainbikes afkomstig van de oostkust waren ontworpen met het idee zogenaamde ‘fire roads’ in gedachten. Dit waren tamelijk brede paden die goed toegankelijk moesten zijn voor de brandweer in het geval van bosbranden. Aan de westkust speelde dat niet en het terrein bestond uit voornamelijk ‘single tracks’, oftewel smalle paden met veel korte bochten. De stabiele fietsen van de oostkust voldeden hier matig. De bekendste pionier van de wendbare westkust mountainbike is Chris Chance van Fat City Cycles. Hij ontwierp ondermeer de 1989 Fat Chance Yo-Eddy! (foto boven), een bike die met zijn stuur- en zithoek, lange cockpit en korte achterbouw als een blueprint was voor vele fietsen die daarop zouden volgen. Chris Chance ving al in 1984 aan met mountainbikes. Hij was begonnen als wegfiets bouwer in de laat jaren 70, maar hij zag al snel in dat deze Amerikaanse innovatie, de mountainbike, meer hem meer brood op de plank zou kunnen bezorgen. Eind jaren 90 hing Chis Chance zijn lasapparaat aan de wilgen. De mountainbike had zich van iets dat werd overgelaten aan specialisten ontwikkeld tot een massaproduct.
De mountainbike in Nederland
De mountainbike is rond 1984 in Nederland geïntroduceerd. Om de fietsen wat makkelijker aan de man te brengen in de lage landen werd veelal de term ATB gevoerd (All Terrain Bike). Immers je hebt hier geen bergen was de redenatie. De Nederlandse fabrikanten Koga-Miyata en Agu Sport waren er zeer vroeg bij, waar de traditionele Amerikaanse merken en het Taiwanese Giant hebben ook een grote bijdrage geleverd aan de populariteit van de mountainbike in Nederland in de vroege jaren.